dinsdag 6 maart 2018

In het ootje nemen #65

Een paar weken weken geleden deden we wat spelletjes bij ons thuis en toen was daar opeens een uitspraak die, als je er wat langer over nadenkt, wat vreemd klinkt. De term 'je bent in het ootje genomen' werd gebruikt.

Even kort bleven we hangen bij de vraag waar deze uitdrukking vandaan kwam, maar voordat iemand op het idee kwam het op te zoeken hadden we ons alweer in de wereld van Biggen en Skip-Bo gestort.

Maar bij mij bleef de vraag even hangen en ik heb geprobeerd het uit te zoeken.

Want wat betekent 'in het ootje genomen worden' eigenlijk?

Dat bleek niet zo moeilijk. De meesten van ons kunnen dat antwoorden zonder Google te raadplegen. Als je iemand in het ootje neemt dan hou je iemand voor de gek en nog mooier omschreven op www.encyclo.nl: 'Iemand tot zijner spotternij nemen'

Wist u dat niet? Ah toe, u neemt mij in het ootje toch?

Maar wat moeilijker was voor mij (en voor de aanwezigen tijdens de spelletjesavond); Wat is een ootje? Is een ootje een ruimte? Een voorwerp? Een lichaamsholte? Dat wilde ik weten!

Het is wat minder spannend als het lijkt. Of om heel eerlijk te zijn lijkt het ook niet spannend. Het woord werd voor zover bekend in de zeventiende eeuw voor het eerst gebruikt en betekende in eerste instantie 'een kleine letter o'. En dat is wat we later en nu zouden kennen als kringetje. Inderdaad, zoals we met zakdoekje leggen zitten of de opstelling van een vaak slechte verjaardag.

Maar dan nog. Je wordt in het kringetje genomen? Brrr... Om niet met die conclusie te eindigen heb ik toch nog even doorgezocht.

Het is moeilijk te vinden hoe de uitdrukking echt ontstaan is. In de 19e eeuw werd de uitdrukking voor het eerst gebruikt en het lijkt erop dat de term letterlijk moet worden ontvangen. Het was blijkbaar niet ongebruikelijk om in een kringetje om iemand heen te gaan staan en voor de gek te houden. Klinkt mij meer als pesterij en dat lijkt de lading van iemand in het ootje nemen niet helemaal te dekken, maar we doen het er maar mee.

Nog een leuk detail: De Vlamingen kennen dezelfde uitdrukking als 'iemand in de O leiden" 

Het blijft een gekke uitdrukking vind ik. Iemand in de maling nemen, voor het lapje houden, in de luren leggen, een hak zetten of ertussen nemen zijn prima alternatieven. Maar ik kan nu in elk geval of de eerstvolgende spelletjesavond stoer doen en zeggen dat ik weet wat het betekent. En u ook.

Geen opmerkingen: